Europa : Introduceert de ECB vandaag de negatieve rente? Lessen uit het Deense laboratorium

In juli 2012 voerde de Deense Centrale Bank een negatieve rente op 

spaargeld in. Het was daarmee het eerste en voorlopige enige EU-land dat 

tot zo’n drastische maatregel overging. Al in 2009 was Zweden zijn buurland 

voorafgegaan, maar dat land maakte die maatregel nooit hard. Nu  de inflatie 

vorige maand onverwacht tot 0,5% is gedaald, gaan in de eurozone steeds 

meer stemmen op om de dreigende deflatie tegen te gaan door ook daar een 

negatieve rente te gaan heffen. 

Omdat Denemarken de enige referentie op dat vlak blijkt, zou de ECB het Deense monetair laboratorium als uitgangspunt kunnen gebruiken. Sinds de zomer van 2012 is de Deense hoofdstad Kopenhagen dan ook regelmatig door de centrale bankers van de eurozone bezocht.

Wat ze daar hebben geleerd?

Ten eerste dat de reden om een negatieve rente in te voeren in Denemarken, verschilde van degene die Mario Draghi vandaag heeft. De negatieve rente die de Deense Nationalbanken invoerde moest vermijden dat het land te grote buitenlandse kapitaalstromen van investeerders te verwerken zou krijgen. Die waren in 2012 namelijk op zoek naar een veilige haven buiten de eurozone, wat de Deense kroon fors de hoogte dreigde in te jagen. De ECB daarentegen wil deflatie tegengaan door geld dat op spaarrekeningen van grote financiële instellingen en pensioenfondsen staat (gewone spaarders zouden voorlopig nog aan de maatregel ontsnappen) te beboeten in de hoop dat het zo de economie in gaat en de prijzen opnieuw omhoog gaan.

Ten tweede dat er geen duidelijk bewijs is dat zo’n negatieve rente wel degelijk het gewenste effect zal hebben. Net als de Deense kroon toen, zou de euro in waarde kunnen zakken, waarschijnlijk zelfs iets meer, omdat de impact in de eurozone groter zou zijn dan in een land met 6 miljoen inwoners, waar de daling al bij al beperkt bleef. (Een van de oorzaken van de lage inflatie is de sterke euro omdat hij importproducten goedkoper maakt.)

Ten derde dat negatieve rentes geen enkele impact hebben gehad op de leningen aan de reële economie en een beperkte impact op de liquiditeitenstroom. In april 2014 heeft de Deense centrale bank de rente trouwens opnieuw op nul gebracht. Negatieve rente werkt voornamelijk wanneer er een teveel aan cash in het systeem zit, wat volgens specialisten vandaag in de eurozone niet langer het geval is. 

Conclusie: volgens officials van de Deense Nationalbanken is de ganse operatie in hun land voornamelijk een nuloperatie geweest.

Een negatieve rente zal weinig kwaad doen, maar zal op zijn eentje het deflatiespook niet wegjagen.

Bron : www.express.be