De 88 artikels uit De Standaard die u niet mocht missen. Een jaaroverzicht extra large

BLIKOPENER XL Maandag 31 december 2018   Beste lezer, Op de valreep komt het misschien toch nog allemaal goed, zelfs met de politiek. Dat is een onverwachte wending. De dag voor Kerstmis bladerde ik door alle kranten en weekbladen die we in 2018 hebben gepubliceerd. Ik maakte van mijn hart een steen en selecteerde 88 artikels, video’s en podcasts. Ze gaan naar mijn inschatting over de interessantste kwesties van het afgelopen jaar. Er zitten artikels bij waarvan ik dat niet had verwacht. Andere die ik me wel herinnerde, vielen uit de boot. Samen vormen ze een jaaroverzicht dat u nergens anders leest. Karel Verhoeven, hoofdredacteur van De Standaard

1 Om te beginnen deze vaststelling: het is niet waar dat we alleen vooruitgang boeken. Kijk naar Bpost en hun plan om brieven zonder prioriteit voortaan maar na drie dagen te bestellen. Raad eens hoeveel uur een brief er in 1516 mocht over doen tussen Brussel en Parijs? 36 uur! In de winter mocht daar vier uur bijkomen. Een lezer met een fijn historisch inzicht schreef dit briefje. 2 Is dit vooruitgang? Snauwen tegen uw computer is niet meer vrijblijvend. Straks snauwt hij terug. Minstens zal hij met argumenten terugslaan. IBM demonstreert hoe de machine de mens nu ook in debatten kan verslaan. 3 Ook hiermee geen vooruitgang: in 2018 mogen meisjes nog altijd niet te gemakkelijk zijn. Reputatie blijft voor meisjes iets heel anders dan voor jongens. ‘Schaf het woord slet af’. Toch geen Spaans bloed 4 Tom Meeuws kan ongelofelijk incasseren, luidde de bovenkop van een portret dat we eind maart schreven over de gevallen Antwerpse lijsttrekker. Een man die altijd weer rechtkrabbelt. De beste van zijn generatie, voortvarend, zonder ontzag voor regels of kleur. Dat klinkt als iemand die het op een akkoordje kan gooien met Bart De Wever. Heerlijk om met die kennis dit portret te herlezen. 5 Wat heeft de N-VA bezield om de regering Michel op te blazen? Lees dit snoeiharde commentaar van Heribert Prantl van Süddeutsche Zeitung. Het gaat over Horst Seehofer die zijn CSU liet radicaliseren op rechts en die de politieke moord op Merkel beraamde. Wat Prantl en Seehofer toen nog niet wisten, is dat de kiezer Seehofer zou afstraffen.

6 Niet in zijn vele televisie-interviews maar bij de voorstelling van een boek zei Bart De Wever onlangs meer over wat die blote zenuw is die Marrakech bij de N-VA raakte. Het gaat terug tot de reden voor rebellie in de Volksunieen leidt dus tot de ideologische bron van de partij. 7 Handig is natuurlijk hoe dat aansluit bij de nieuw-rechtse golf in Europa. Oostenrijk komt in beeld als het gidsland. Wie is die Sebastian Kurz, amper 31, kanselier van Oostenrijk. Leidt hij extreemrechts naar het centrum en vindt hij de christendemocratie opnieuw uit, of leidt hij het centrum naar extreemrechts? Ruud Goossens zocht het uit. 8 Een prestigieus college in Neerpelt verliest ‘zijn identiteit’ door de hervorming van het secundair onderwijs. Ouders komen in opstand. De directie ziet kansen voor de toekomst. Ziedaar de grote Vlaamse onderwijsdiscussie, neen, de grote Vlaamse cultuur- en ideologiediscussie, in spandoeken aan een schoolpoort. 9 Omdat het zo vaak over identiteit ging het voorbije jaar, en almaar vaker over migratie als een ongrijpbare bedreiging, grepen wij naar cijfers. In een poging daar feiten uit te halen. Zoals dit: België is zowat het meest mislukte integratieland ter wereld. Voor die kloof tussen autochtonen en allochtonen betalen we een zware prijs, economisch én maatschappelijk. ‘De barst’, noemden we die reeks.

10 Ook dit was een poging om onze ‘identiteit’ te vatten. Met zijn vouwfiets toert fotograaf Ad Nuis door Vlaanderen op zoek naar ongeplande ontmoetingen met het kleine leven. Dingen die je in scene zou zetten als je er genoeg verbeelding voor had. Elke maand bracht hij verslag uit van zijn zwerftochten. 11 Er was eens, niet zo lang geleden, een politicus die de economische meerwaarde van Marokkanen in vraag stelde. Fikry El Azzouzi keek met die bril naar de Rode Duivels en zag eerst een paar Belgische Marokkanen lummelen op de bank. Toen maakten ze zich schuldig en deden ze iets met een Congolees van wie ook al de meerwaarde in vraag was gesteld. Heerlijk stukje. 12 Neen, er stroomt geen Spaans bloed door onze aderen. De troepen die de Spaanse koning in 1566 naar onze contreien stuurde, en die gingen muiten, plunderen en verkrachten,schoten minder zaad in Vlaamse schoten dan de mythe wil. Opnieuw haalt DNA-onderzoek een historische legende onderuit. 13 Samen met uitgeverij Polis maakte De Standaard de Wereldgeschiedenis van Vlaanderen. Ook dat grote historische project was een zoektocht naar, inderdaad, identiteit. Wie waren zij die hier voordien woonden? Neem de Bruggelingen. Nergens in West-Europa werden homoseksuele mannen zo hevig vervolgd als in het laatmiddeleeuwse Brugge. Ook cokesnuivers worden ooit bejaard 14 Iedereen zei respect te hebben voor transgender Bo Van Spilbeeck. Zou het? Waarom pieken depressie en zelfmoord onder transgenders die jarenlang aarzelen voor ze uit de kast komen? 15 Wat is in godsnaam een ‘acid cowboy’, vroeg onze recensent zich af op weg naar Wecandance in Zeebrugge. Hij vond het antwoord onder de 30.000 influencers, bloggers en amateurmarketeers die de sponsors van het festival probeerden te plezieren door zichzelf met de sponsorgadgets en logo’s te fotograferen. Een onmisbaar artikel om de tijdgeest te begrijpen. 16 Wie zijn al die cokesnuivers? Keurige burgers vaak, hippe vogels, niet zelden zachtaardige intellectuelen. Voelen zij zich niet verantwoordelijk voor het geweld, de afpersingen, de aanslagen, de corruptie en de misdaad die ze financieren omdat ze hun lijntjes pret blijven kopen? 17 Zonder feestgedruis vierde Jeroen Meus de tweeduizendste uitzending van Dagelijkse kost. Niks betutteling, gewoon oprecht enthousiasme. Dat programma is de bevestiging van hoe goed het leven hier kan zijn, vindt thuiskok Peter Jacobs. 18 Die televisiekijkers worden ouder. Over hen is er goed nieuws. Doordat de vergrijzing minder hard toeslaat dan verwacht, mensen langer thuis wonen en er meer plaatsen bijkwamen, zijn de wachtlijsten in de woonzorgcentra verdwenen. 19 Niemand gaat dansend naar zo’n woonzorgcentrum. Als correspondente ‘rusthuis/sterfhuis’ zocht Veerle Beel uit of ouderen er kunnen heropleven. Doodgaan is in sommige gevallen de expliciete missie. Zoals in het wzc Sint-Vincentius in Avelgem. Voor terminale zestigplussers zijn er twee aparte kamers ingericht. Is dat een beeld van onze toekomst? ‘Iedereen gaat een keertje dood, toch?’ Waar haatzaaiers gedijen 20 De waarheid is terug. Het is te zeggen, ze is verdwenen. Nieuw-rechts beweert graag dat het postmodernisme en de mei 68’ers, links dus, ‘de waarheid’ en zo de verlichting om zeep hielpen. Rechts gaat dat herstellen. Wie iets zinnigs wil lezen over waarheid en relativisme moet dit opiniestuk lezen. 21 Dit was wellicht de grootste inbreuk op waarheid in een moderne democratie ooit. De onthullingen over de datalekken bij Cambridge Analytica zadelen zowel Facebook als de democratie op met een existentiële crisis. Hoe gingen de Russische trollen precies te werk? Lees dit interview met klokkenluider Christopher Wylie. ‘Trump is verkozen dankzij een oorlogswapen.’ En kijk naar wat de Amerikaanse Senaat onlangs in een rapport te lezen kreeg. Russische trollen zijn meesters in politieke marketing. 22 Het politieke klimaat in de Verenigde Staten is giftig. Haatzaaiers gedijen er veel beter, bruggenbouwers sterven er uit. Voor de verkiezingen van de Senaat en het Huis van Afgevaardigden stuurden we twee reporters door de VS. Ze dronken linkse koffie en aten rechtse hamburgers. 23 Niet zo heel anders vergaat het de Britten nu de Brexit aan het ontaarden is. Lees dit interview met Gina Miller, de vrouw die eiste dat het Britse parlement over de Brexit zou beslissen en dus de vrouw die aan de basis ligt van de huidige politieke impasse. ‘Doe ons een plezier en spring, kreng!’ 24 Steve Bannon begon zelf te geloven dat hij de voorman van de Trump-revolte was. Toen werd duidelijk wie echt aan de touwtjes trekt: de schatrijke familie Mercer. Maak kennis met de ware macht in Washington. 25 Ach, we moeten niet zo zwaar tillen aan een opruiende tweet en een leugen links of rechts, zoals de vergoelijkers van Theo Francken ons voorhouden. Elk zijn stijl. Helaas blijkt dat na 2018 niet waar. Harde taal van populisten en extreemrechts in Europese regeringen laat zich meteen voelen in daden op het terrein. Het aantal vluchtelingen die verdrinken in de Middellandse Zee, stijgt dramatisch. Toen Yves Delepeleire dit artikel schreef, lieten de havens de reddingsschepen van de ngo’s nog aanmeren. Intussen vaart geen enkel schip nog uit. 26 Deze man kreeg een stukje grond van de Tunesische overheid. Het ziet er wat treurig uit. Tientallen grafheuveltjes tussen de struiken, bijna vierhonderd migranten liggen hier begraven. Chamesddine Marzoug staat al twaalf jaar in voor deze laatste daad van menselijkheid in de oranje woestijn in Tunesië. 27 Omdat er almaar minder vluchtelingen doorkomen, tonen wij Europeanen almaar minder interesse in de huurlingen en bevriende dictators die onze grenzen bewaken en in het lot van wie in hun handen valt. 28 Toen bij de zoveelste Europese top over migratie het koor van Salvini, Kurz, Orban en Francken aanzwol met lofzangen op grenzen, muren en hekken, werd het buitenlandredacteur en Europaspecialist Bart Beirlant te machtig. ‘Wie zegt dat hij migratie kan stoppen, verkoopt onzin.’ Is dat echt apartheid? 29 Wouter Decat ging in de gemeentepolitiek om het verkeer in Boortmeerbeek veiliger te maken. Enkele weken voor de verkiezingen werd zijn zoon doodgereden. Op een levensgevaarlijke steenweg die er al tien jaar onveranderd bijligt, terwijl iedereen ingrijpen nodig vond. Eind september was Maarten Decat het 226ste dodelijke verkeersslachtoffer van 2018. 30 We filmden de Nationalestraat in Antwerpen op een rustige woensdagnamiddag begin mei. We telden het aantal auto’s, vrachtwagens, bussen, trams, voetganger en fietsers. We keken hoeveel conflicten er tussen al die gebruikers waren. We zagen allerlei creatieve maar onorthodoxe oplossingen. Toen gingen we zelf aan het tekenen, samen met mensen die daar verstand van hebben. Het is een van de meest bekeken video’s van het afgelopen jaar geworden. 31 Over naar een ander soort ruimtelijk conflict: heerst er echt apartheid tussen Belgobelgen en moslims? Marjan Justaert zocht het uit in Vilvoorde, de snelst groeiende en snelst verkleurende stad in Vlaanderen. In de voetbalkantine van een jeugdclub, bijvoorbeeld. Waar ter wille van de moslimouders alcohol wordt geweerd. Gezond verstand of soumission? De start van een langlopende reportagereeks. 32 Theatermaakster Julie Cafmeyer nam om 9 uur ’s morgens een taxi die niet voor haar besteld was. Ze keek naar de boomlange taxichauffeur en zijn gigantische handen en voelde wat zou volgen. Het levert een intense column op. 33 We zijn weer aan het niezen, kuchen en snotteren. Wie nu al geveld is, heeft één troost: straks lopen zij vrolijk vol antilichamen buiten terwijl de epidemie hen neerhaalt die zich nu sterk wanen. Guinevere Claeys, die vorige winter enkele dagen verstek moest laten gaan op pagina 3, koesterde haar geluk dat zij bij de rillende voorhoede hoort. 34 Al die luchtwegenellende maakt ons hyperalert over luchtkwaliteit. Samen met de Universiteit Antwerpen en de Vlaamse Milieumaatschappij vroeg De Standaard 20.000 vrijwilligers om mee te werken aan een grootschalig wetenschappelijk onderzoek. De respons overtrof alle verwachtingen. Logisch ook: lees dit artikel van Ine Renson over de recentste wetenschappelijke inzichten in wat diesel aanricht. Hoe diesel zichzelf verstikte. 35 Eind september publiceerden we de resultaten van 20.000 metingen. Kijk hier nog eens naar de kaart met de stippen van de CurieuzeNeuzen. Ze toont hoeveel vervuiling auto’s in uw straat veroorzaken. Wat als we de diesel zouden bannen? Of gewoon nog maar de sjoemeldiesels zouden verbieden? ‘De verantwoordelijkheid van de autosector is verpletterend.’ 36 Het lukt Nele Van den Broeck niet om zich volwassen te gedragen. Ze werd dit jaar 33. Ze zette dat niet op Facebook, en kon dus haar echte vrienden tellen. 37 Babypsychiatrie leek zelfs voor het Universitair Ziekenhuis Leuven geen groot issue. Twee jaar na de start is de Kleine K een toevluchtsoord voor radeloze ouders. Ook dat spreekt voor wie we nu zijn. ‘In de crèche moesten ze hem niet meer hebben.’ 38 Audio maakt opgang bij De Standaard. Elke week maken we drie podcasts. Als u ze nog niet ontdekte, luister dan even mee naar ‘De babyfluisteraar’. Hoe de psychiater huilbaby’s rustig maakt, daar in de Kleine K. Direct, ontroerend en diepmenselijk, in 16 minuten en 52 seconden. 39 Over tere zielen gesproken. In het Villa Hellebosch-interview dat mij het meeste bijbleef van de voorbije zomer hadden dichter Delphine Lecompte en televisie- en theatermaker Dominique Van Malder het vooral over onaffe mensen. Mensen zoals zijzelf. Bij wie de pinnekes soms aan de binnenkant zitten. 40 Ihsane Jarfi (33) werd gemarteld en vermoord, voor de kick, en omdat hij homo was. Milo Rau van NTGent verdichtte de gruwel op scène. Vader Hassan Jarfi keek toe. ‘Ihsane sterft voor mij nog elke dag. Vandaag zag ik hem weer leven.’ 41 Na #MeToo liggen ook mannen in de knoop met zichzelf. Van de weeromstuit was in 2018 een nieuw ideaal van hyperviriliteit in opmars. De held heet Jordan Peterson, de nieuwe conservatieve goeroe. Kin omhoog, een snuifje Nietzsche en vooral recht in de leer. Correspondent Peter Vantyghem dook onder in die wereld van de verloren mannen. 42 Nieuw-rechts trekt ten strijde tegen de academische discipline die de laatste normale mannen viseert, blanke heteroseksuele mannen zijn dat. Overal in Europa krijgen genderstudies af te rekenen met pesterijen en intimidatie. 43 Ook de kunstgeschiedenis ontdekt dat naast al die mannen ook vrouwen met talent geschilderd hebben. Met een paar honderd jaar vertraging treden zij nu in het voetlicht. Neem Michaelina Wautier, een multitalent, de artistieke dochter die Rubens zich gewenst moet hebben, uithangbord van het Antwerpse barokjaar. 44 Misschien maakt het deel uit van dezelfde herijking in de kunst dat het kleine gebaar ons nu meer lijkt te raken dan de grote exuberantie. Zoals de onnadrukkelijkheid, speelsheid en helderheid van Raoul De Keyser. Zijn retrospectieve in het Smak werd een topper. 45 Geen wonder dat ook seksueel de zekerheden wankelen. Plotseling staat monogamie ter discussie. Waarom mordicus monogamie nastreven als zoveel mensen ertegen zondigen? Eva Berghmans zocht als correspondente uit waarom monogamie zo dwingend is en of er duurzame alternatieven zijn. ‘Zonder mijn minnaars had mijn huwelijk het niet overleefd.’ 46 Die artikels lokten opmerkelijk veel getergde lezersreacties uit. Twee opiniestukken illustreren waarom dat zo’n uitdagend, ja ontwrichtend, onderwerp is. Wie de monogamie in vraag stelt, haalt de halve wereld onderuit. Een man schreef het eerste stuk, een vrouw het tweede. Fascinerend. 47 Surrealisme helpt in zulke gevallen. Marcel Duchamp zou ‘Fountain’ hebben gestolen van een vrouw. De aartsvader van de moderne kunst zou dus een oermoeder zijn. Een whodunit over een pissijn die al honderd jaar duurt. #MeToo bereikt er een vermakelijk hoogtepunt mee. De eerste willen zijn 48 Werken leraren twintig uur per week met twaalf weken vakantie, of is het een nooit eindigende hondenjob? Wij lieten leraren hun dagboek bijhouden. De teller liep aardig op. ‘Lesgeven is een nevenactiviteit geworden.’ 49 Vraag eens aan de leerlingen wat ze van school vinden. Ze leren er niet meer wat ze van de wereld moeten weten. De school daagt hen zo weinig uit. De school is van gisteren, neen, van eergisteren. ‘De hele school moet op de schop.’ 50 Natuurlijk zit er betonrot in ons onderwijs, zegt Dirk Van Damme, topman bij de Oeso. Leerlingen willen niet meer de eerste zijn, ouders hangen achterover, leerkrachten durven niet meer te eisen. ‘Smileys in plaats van punten? Waanzin!’ 51 Louis Verbist liep niet lang school. Hij begon op zijn veertiende in de vleessector. Nu hij 73 is en de onbetwiste marktleider in het kweken en slachten van runderen, volgde het ene schandaal na het andere. Wij liepen met Verbist mee van op de beestenmarkt tot in de boekhouding. Vlees maakt niet zeer gelukkig. 52 Dat geldt voor meer bedrijfstakken. Heb mededogen met de ceo. Vroeger volstond een stijgende beurskoers. Nu moet de ceo ook een mens zijn, zorg dragen voor de planeet, zijn medewerkers koesteren, en over ‘waarde’ praten die niet financieel is. 53 Bij die crisis van het kapitalisme kan links geen garen spinnen. De afgrond wenkt. Van overal klonken lessen voor links. Een tegendraadse adviseur is Mark Lilla, overtuigd democraat en pleitbezorger voor links natiedenken. ‘Met vrouwen, zwarten en holebi’s win je geen verkiezingen.’ 54 Vergelijk daarmee de vitaliteit van rechts. En kijk hoe de christendemocraten in de tang zitten. Natuurlijk gooien ze Viktor Orban niet uit hun Europese fractie. Integendeel, Orban koestert de ambitie om de EVP zelf over te nemen. Hij werpt zich op als de beschermer van de Europese way of life. Het illiberale Europa is aan de winnende hand. Voor God, familie en vaderland. 55 Macron dacht een nieuw tracé in het midden gevonden te hebben. Lekker groen bovendien. Daar botsen de gele hesjes tegenaan. Om te begrijpen waar de scepsis van de gele hesjes vandaan komt, helpt het om dit portret te herlezen van Nicolas Hulot, de populaire ecologist die, voor hij ontgoocheld opstapte, minister en steunpilaar was in de regering van Macron. 56 Bij Merkel kwam de zweep van extreemrechts. In Chemnitz protesteerde week na week een aanzwellende groep boze Oost-Duitsers. Niet tegen belastingen, maar tegen migranten. Neonazi’s voeren het hoge woord. Maar op reportage merkt Corry Hancké dat het protest veel breder reikt. 57 Talloze reportages hebben we al gemaakt op zoek naar die ontgoochelde, boze, verlaten burgers, de kiezers van Trump, van populistische rechts, van de Brexit en van Marine Le Pen. Die kiezers zijn de familie van de Franse intellectueel Didier Eribon. Hij schreef negen jaar geleden Retour à Reims. Het is dit jaar vertaald en nog altijd brandend actueel. ‘Het “wij” van de arbeiders is het “wij” van het nationalisme geworden.’ Wie is er ‘van ons’? 58 De prikkelendste politieke interviews komen niet meer van de toppers maar van figuren uit de schaduw. Mensen als Tarik Fraihi. Hij werkte tien jaar als radicalisme-expert bij de Belgische veiligheidsdiensten. Dit voorjaar werd hij politiek directeur van Groen. ‘We zijn een nieuwe generatie ontspoorden aan het kweken.’ 59 Philippe Lançon overleefde het bloedbad bij Charlie Hebdo. Zijn getuigenis werd in Frankrijk het boek van het jaar. Wij hadden een zeldzaam gesprek met hem over zijn schaduwleven na de dood, en over quiche lorraine.‘Ik wil niet gereduceerd worden tot mijn wonde’ 60 Op een Parijs terras quiche eten is voor Karen Northshield een verre ijldroom. Zij was het enige slachtoffer dat ook bij de tweede verjaardag van de aanslagen van 22 maart 2016 nog in het ziekenhuis lag. Mark Eeckhaut en Veerle Beel gingen haar vorig jaar interviewen. Ze deden dat in maart opnieuw. ‘Er is niks veranderd’, zegt Karen. ‘Mijn werkelijkheid is hier en nu, op dit bed.’ Lieven Bulckens filmde het gesprek. Zoveel lijden is nauwelijks te dragen. 61 Waren die terroristen dan niet ‘van ons’? België sleept met de voeten om de kinderen van IS-strijders naar hier te halen. Er is nochtans een interessante historische parallel. Na de Tweede Wereldoorlog aarzelden we niet om de kinderen van de collaborateurs binnen te halen. Historicus Koen Aerts put er een morele plicht uit. 62 Per definitie zijn de transmigranten niet van ons. Velen stranden bij de snelwegparkings of in Zeebrugge. Maar wat is het lot van zij die wel in Engeland raken? Vier Iraanse broers kregen het voor elkaar. Wij vonden hen in Londen, waar ze terugkijken naar het leven in Zeebrugge. De video is nog impactvoller dan het artikel. UK? OK! 63 Niet alleen rond het Maximiliaanpark bekommerden burgers zich om die transmigranten. Ook in Zeebrugge bleven een paar mensen hun deur open houden. Pastoor Fernand Maréchal bleef koppig naastenliefde belijden. Terwijl een betoging aan zijn voordeur langstrok, praatte Maréchal binnen over zijn late lotsbestemming. ‘Ik blijf hier nog wel even bezig.’ 64 Occasioneel maakten we een portret van één individuele transmigrant. Doorgaans omdat hij dood was. Niet alleen Mawda was in dat geval. Eind januari vluchtte een man in Jabbeke voor een politiecontrole. Hij liep op de snelweg onder een auto en stierf. Een man zonder identiteit. Yves Delepeleire zocht uit wie hij was: Mohamed Ahmed, vader van negen kinderen. Veertig dagen na zijn dood werd hij volgens de islamitische rituelen begraven. Van de honderden artikels die we over transmigranten schreven, is dit een van de aangrijpendste. 65 ‘Van ons’ in een heel ander genre: de kerncentrales. Nu ze meer stilliggen dan werken, worden ze een blok aan het been, ook voor eigenaar Engie/Electrabel. Binnenkort moeten ze definitief dicht. Officieel is daar geld voor opzijgezet. Maar officieel hebben we ook meer dan genoeg centrales om straks niet in het donker te zitten. Hoe kan Engie de factuur naar ons doorschuiven? 66 Gent heeft zijn verdachte Russische kunstwerken uit het museum gehaald. Dat is jammer, schreef Wouter Deprez, in een van zijn stukjes op pagina 3, met zijn typische averechtse gedachtegang die de wereld wat op zijn kop zet. Doet het er enigszins toe wie iets maakte als het mooi is? Kunstenredacteur Geert Sels nam de vraag serieus. Je zou inderdaad verwachten dat we verrukt zijn door de kunst, en niet door de naam op het plaatje ernaast. Een prachtige gedachte. 67 Waarom aanvaardde MSK-directeur Catherine De Zegher die fabelachtige Russische collectie als bruikleen hoewel alle signalen op rood stonden en eminente collega’s haar waarschuwden? De Zegher wilde helaas niet spreken. Geert Sels ging dan maar zelf op zoek naar antwoorden. Ongemakkelijke waarheden 68 Vlaanderen kampioen recycleren? De helft van ons plastic afval gaat nog altijd naar de verbrandingsoven. Tom Ysebaert, correspondent ‘plastic’, komt ongemakkelijke waarheden tegen. 69 Plastic is licht, handig, betrouwbaar en sterk. Daarom de ongemakkelijke vraag: als we alles in rekening nemen, zijn de alternatieven dan echt duurzamer? 70 Wie kijkt nog onbekommerd naar het voetbal? Het gerecht hield operatie Schone Handen. Twee weken later publiceerde De Standaard Football Leaks. Maandenlang werkten vier redacteuren samen met 65 andere journalisten uit 15 Europese kwaliteitsmedia die samen het onderzoeksnetwerk EIC vormen. Ze ploegden zich door miljoenen mails en andere documenten uit de Belgische en internationale voetbalwereld. Kwamen daaruit zwart op wit naar boven: verhalen van mensenhandel, corruptie en machtsmisbruik van de rijkste clubs. Tientallen verhalen publiceerden we. U vindt ze op www.standaard.be/fl. Zoals dit over hoe Royal Excel Moeskroen toch een licentie kreeg, ondanks wat de Voetbalbond wist. 71 En dit: wie is die Pini Zahavi, die alle voetbalbobo’s persoonlijk kent, de nieuwe rijken uit China, Rusland en het Midden-Oosten als vriend heeft, een voet tussen de deur heeft bij de Premier League en dus ook Moeskroen onder controle heeft? 72 Bij de ongemakkelijke waarheden hoort ook de commissie-Kazachgate. Voor een lucratieve helikopterdeal met Kazachstan wilde Frankrijk graag dat België de spons zou vegen over de financiële fraude door een Kazachse miljardair. Daar was een nieuwe wet voor nodig. Het Belgische parlement stemde die wet op de verruimde minnelijke schikking in recordtempo. Oplichting van de democratie? Een onderzoekscommissie van het parlement zocht zes maanden naar een smoking gun maar vond er geen. Onderzoeksjournalist Mark Eeckhaut heeft die zaak mee aangejaagd. Na die onderzoekscommissie publiceerde hij zijn eigen bevindingen: met geld en connecties valt veel te regelen in dit land in de grijze zone tussen politiek en gerecht. 73 Over geld in een heel ander register: het basisinkomen was een van de hypes van 2018. De variant die Italië wil invoeren, ligt nog dicht bij ons bestaansminimum. Finland experimenteerde ermee. Nederland deed er onderzoek naar. Overal maakt het grote kritiek los. Columnist Ive Marx schreef er een lucide stuk over met, jawel, een pleidooi pro. 74 Geen grotere waarschuwing tegen gekke economische experimenten dan Venezuela. Kasper Goethals doet verslag van zijn reis in dit schaduwland. 75 In de categorie ‘gekke experimenten, welja, waarom niet’: nu de N-VA almaar meer op een klassieke oud-Belgische partij gaat lijken, zeg maar een machtspartij par excellence, die zwijgt over het communautaire en scoort met identiteit, ook bij de Franstaligen, rijst de vraag wat de volgende stap wordt. Bart Sturtewagen doet een razend interessante suggestie: richt over de taalgrens een zusterpartij op. 76 Nog over grijze zones naast de politiek gesproken: aan wie is iemand als Marc Descheemaecker, voormalig spoorbaas en nu voorzitter van De Lijn en houder van talrijke mandaten, eigenlijk verantwoording verschuldigd? Een portret: Marc Descheemaecker heeft het nooit gedaan. Een bron van inspiratie 77 De koppigheid waarmee Mathias De Clercq voor de sjerp in Gent ging, verraadde dat er diepe emoties speelden. Oud onrecht moest nog gewroken worden. De eer van de familie De Clercq-Verhofstadt stond op het spel. 78 ‘Waar word je echt blij van’, vraagt Machteld Huber, de arts die vanuit Nederland een omwenteling door de gezondheidszorg jaagt. ‘Dat weten is cruciaal voor je gezondheid.’ Interview met een ziener die liever het welzijn koestert dan het ziek zijn. 79 Weken na publicatie dook dit interview met Murielle Scherre nog op in de lijst van meest gelezen artikels. Hoe ze omgaat met de pijn van een liefdesbreuk, met een burn-out, met angst en hoe ze desondanks onverschrokken is, dat inspireerde tienduizenden lezers. 80 Ook deze vrouw is een bron van inspiratie. ‘Eten hoeft geen religie te zijn’, zegt Mari Maris, de ‘Nederlandse Ottolenghi’. Dorien Knockaert ging haar in het Noord-Franse platteland opzoeken. Maris was er voor de groenten en haar tuin gegaan, maar heeft er nu toch weer een restaurant. 81 Bieke Depoorter werd bekend met haar onenightfoto’s, van mensen bij wie ze één nacht bleef logeren voor ze verder trok. Nu doet ze het omgekeerde. Ze maakt al een jaar foto’s van dezelfde vrouw: Agata – familienaam onbekend. Een hoogst intrigerend dubbelinterview over wat twee mensen bij elkaar teweeg kunnen brengen. 82 Eerst ontslagen uit het NTGent, dan de Liebling van theaterminnend Duitsland. Is Benny Claessens een radicaal genie of toch vooral een diva met lange tenen? ‘Die oude generatie doet alles al 100 jaar hetzelfde. Ik wil het anders doen.’ 83 De reeks Beroepsgeheim levert elke maandag artikels op die bij de meest gelezen artikels van de week horen. Wat denken de mensen die ons bedienen, ons huis poetsen, onze mond verzorgen, of onze bedpan wegnemen, nu echt? Ontmoet de thuisverpleegster. 84 Bij onze honderdste verjaardag vroegen we aan honderd lezers welke impact De Standaard op hun leven had. Al was maar heel even. Zoals bij schrijfster Lize Spit in de nacht voor de eerste recensie van haar roman Het smelt in De Standaard der Letteren zou verschijnen. Eerst was het niet zo prettig. Gelukkig kwam het allemaal goed. En nu de toekomst 85 Beginnen met een ernstige waarschuwing: gezinnen hebben 20 procent meer schulden, in verhouding tot hun inkomen, dan in 2010. De vastgoedprijzen blijven stijgen. Alle regeringen wakkeren die schulden verder aan. Terwijl veel maatregelen de prijzen verhogen. Het is een explosieve cocktail, vindt econoom Gert Peersman. Wat als de rente stijgt? 86 Dan de kansen: zij die spaargeld hebben, kunnen de rijken voor hen het werk laten doen. Bijvoorbeeld door te beleggen in beursgenoteerde holdings. Lage kosten, relatief veel zekerheid, hoge opbrengsten. Het financiële walhalla dus, of toch bijna. 87 Tot slot het vergezicht: in 2029 is de computer even slim als wij. In 2045 overtreft hij ons zodanig dat onze wereld onherkenbaar wordt getransformeerd. Daarna krijgen we het eeuwige leven. Dat voorspelde Ray Kurzweil twintig jaar geleden al. Het klinkt nog altijd gek, vindt Dominique Deckmyn, maar minder geschift dan toen. 88 We eindigen als stof. Ook u heeft zich wellicht al afgevraagd of microvezeldoekjes stof écht beter opnemen zoals de reclame belooft. Hier is het antwoord. U kunt proper aan 2019 beginnen.

Namens de redactie van De Standaard dank ik u voor uw betrokkenheid en wens ik u een beklijvend 2019, Karel Verhoeven Hoofdredacteur De Standaard Ik kijk uit naar uw reactie. Mail me op karel.verhoeven@standaard.be Nieuws   Krant   Avond   Weekblad   Magazine   Letteren Meest recent   Binnenland   Buitenland   Opinie   Biz   Cultuur   Sport   Life&Style