Groeiende etnische conflicten binnen de EU leiden tot een terugkeer naar parochialisme

De eurocrisis beperkt zich niet tot een louter economisch of politiek probleem, want er is nu ook sprake van een escalerende identiteitscrisis en een broeiend etnisch conflictstelt professor Nicholas Sambanis (Yale) in de New York Times.

De EU was oorspronkelijk een politiek concept dat tot doel had het oorlogszuchtige Duitsland te temmen. De instituties van de Unie zouden economische verstrengeling en een gemeenschappelijke Europese identiteit cultiveren. Economische welvaart en sociale harmonie moesten daarvan het gevolg zijn.
Van deze droom blijft nu nog weinig over. De internationale status van Europa ligt aan diggelenen, de Europese identiteit blijkt fictie en economische en sociale harmonie tussen noord en zuid lijkt steeds verder af. De fiscale integratie die redding zou kunnen brengen wordt steeds onwaarschijnlijker.
Indien de Europese identiteit afbrokkelt, komen de onderlinge etnische identiteiten opnieuw naar boven. Stereotypes en ontmenselijkende stigmatisatie zullen terug hoogtij vieren. Het intra-Europees etnisch conflict zal waarschijnlijk niet gewelddadig zijn, maar wel economisch en politiek vernietigend.
Neem bijvoorbeeld de toenemende spanning tussen Grieken en Duitsers. Volgens enquêtes willen de meeste Duitsers de Grieken uit de eurozone gooien, zelfs als zo’n exit peperduur is. Volgens Sambanis is hier meer aan de hand dan enkel economisch zelfbelang.
Een studie van Bechtel, Hainmueller en Margalit verklaart de attitude van Duitsers jegens de bailouts door te wijzen op hun ‘kosmopolitisme’: hoe meer de Duitsers zich wereldburger acht en zich identificeert met geografisch of cultureel verschillende groepen, hoe makkelijker hij bereid is bailouts voor zuiderse Europeanen te steunen.
Maar zulk kosmopolitisme is meestal het eerste slachtoffer van groeiend etnisch conflict. Etnische stigmatisering is in Europa dan ook wijdverspreid. De “PIGS” zouden het Noorden kunnen “besmetten”, de Grieken noemen de Duitsers nazis, enzovoort.
Er moet volgens Sambanis een discussie op gang komen over wat het betekent om ‘Europeaan’ te zijn en hoe goede Europeanen zich dienen te gedragen tegenover hun broeders en zusters. Zonder zo’n discussie is zowel de exit van Griekenland als de terugkeer naar etnisch parochialisme onvermijdelijk.

Bron : The New York Times / Express.be